Wat is Open Science?
Open Science, of Open Scholarship, staat voor de transitie naar een nieuwe, meer open en inclusieve manier van het uitvoeren, publiceren en evalueren van wetenschappelijk onderzoek. Centraal in dit concept staat het streven naar meer samenwerking en transparantie in alle onderzoeksfasen. Dit wordt onder meer bereikt door het zo vroeg en open mogelijk te delen van data, publicaties, software en resultaten.
De UNESCO stelt het als volgt: ‘Open Science is aiming to make scientific knowledge openly available, accessible and reusable for everyone, to increase scientific collaborations and sharing of information for the benefits of science and society’ in haar Recommendation for Open Science.
Nieuwe digitale mogelijkheden
Open Science komt onder meer voort uit de toenemende digitalisering van de wetenschap. Nooit eerder was het mogelijk om zulke grote hoeveelheden publicaties en data te delen en digitaal te analyseren als nu. Online samenwerking tussen onderzoekers van over de hele wereld is de ‘nieuwe normale’ manier van werken.
Open Science: geen doel op zich
Er is nog veel werk te verrichten om tot het nieuwe normaal van open science te komen. Voor het delen van data, publicaties, software en andere research outputs is het belangrijk om deze goed te omschrijven en te voorzien van een duidelijke gebruikslicentie; onderzoekers en ander publiek moeten het kunnen vinden en begrijpen, ook met gebruik van machines. Ze moeten weten onder welke voorwaarden het is te delen en (her) te gebruiken. Multidisciplinaire afspraken over minimumnormen, tools en interoperabiliteit zijn nodig onder het adagium: ‘as open as possible, as closed as neccesary.’
Passende infrastructuur ter ondersteuning van Open Science-praktijken is essentieel. Diensten die deze praktijken ondersteunen, moeten aansluiten op de nieuwe, open manier van werken. Er zijn verschillen tussen de domeinen, en deze kunnen aanzienlijk zijn. Hoewel processen kunnen verschillen, moeten deze waar mogelijk worden gecoördineerd.
Cultuurverandering
Open Science is ook een transitie naar een nieuwe, inclusieve manier van collectief werken. De focus verschuift daarbij steeds meer naar het werken in (interdisciplinaire) teams en het toegankelijk maken van resultaten voor niet-wetenschappers. Om de daarvoor noodzakelijke cultuurverandering te bewerkstelligen, is een nieuwe, breed geaccepteerde, manier van het erkennen en waarderen van onderzoekers nodig.